در مقاله پیشین به بررسی فولاد زنگ نزن و دستهبندی این فولادها براساس زمینهی آنها پرداختیم. بطور کلی ساخت فولاد آلیاژی به وسیلهی فرآیند ریختهگری صورت میپذیرد و شامل مراحل زیر خواهد بود:
مرحلهی اول؛ ذوب شارژ مورد استفاده جهت تولید فولاد آلیاژی: در اولین قدم شارژ مورد نیاز جهت تولید فولاد زنگ نزن را در کورهی الکتریکی(که در بیشتر موارد کوره قوس و در بعضی موارد القایی بدون هسته است) وارد کرده و سپس آنرا تا دمای مشخصی جهت رسیدن به ذوب خالص حرارت میدهند. پس از دستیابی به ذوب مورد نیاز، ریختهگری صورت میپذیرد.
مرحلهی دوم؛ شکل دهی: مهمترین و اصلیترین بخش این مرحله فرآیند نورد است که شکلدهی قطعات ریخته شده را به انواع متفاوتی همچون شمش، میل و … صورت میدهد. گفتنی است که اصلیترین فرم تولیدی فولاد زنگ نزن بصورت شمش(BAR) میباشد.
مرحلهی سوم؛ عملیات حرارتی: بسیاری از فولادهای آلیاژی طی فرآیند ریختهگری بطور قطع نیاز به عملیات حرارتی پیدا میکنند. فولادزنگ نزن نیز بعنوان یکی از شناخته شدهترین دسته های فولاد آلیاژی دارای عملیات حرارتی مخصوص بخود است. تقریبا بیشتر فولادهای زنگ نزن به عملیات حرارتی احتیاج پیدا میکنند که علت آن عدم دقت کافی موجود در آهنگری فلزات در دمای بالاست. در این مرحله عیوبی همچون ترکهای سطحی جزئی که موجب ایجاد تنش در سطح قطعه میشوند از بین رفته و بدلیل کاهش اندازه دانه، سختی و انعطاف پذیری در قطعه بطور نسبی افزایش همزمان خواهد داشت.
در مقاله پیشین به دستهبندی فولادهای زنگ نزن بر حسب فاز زمینه اشاره کردیم. جزئیات مرحلهی عملیات حرارتی بستگی مستقیم به ساختار فولاد زنگ نزن تحت عملیات دارد. به طور معمول در بیشتر دستورات دمای 1030-1040 درجه سانتیگراد، دمای مورد استفاده جهت عملیات حرارتی فولاد زنگ نرن ذکر شده است. پس از افزایش دما تا مقدار مورد اشاره بخش دوم عملیات حرارتی ( سرد کردن قطعه) انجام میپذیرد. از آنجا که درصد عناصر آلیاژی در فولادهای زنگ نزن بالاست، فرآیند عملیات حرارتی آنها دشوارتر است. فشار، دمای لحظهای، نرخ تغییر دما، گرادیان حرارت و … همگی تاحدامکان باید تحت کنترل بالا باشند در غیراینصورت ریختهگری موفق نخواهد بود.
مراحل نهایی پرداخت، پولیش و … همگی بنا به درخواست مشتری و استانداردها انجام میپذیرند.
عالییییی مرسی