مس و آلیاژهاس آن، موادی با قابلیت بازیافت نامحدود هستند که ترکیب های مختلفی از خواص را فراهم می آورند که برای محدوده ی وسیعی از کاربردهای مورد نیاز ما مناسب هستند.
هدایت الکتریکی و حرارتی بالا، استحکام، داکتیلیتی و مقاومت به خوردگی بالا تنها برخی از خواص مس و آلیاژهای آن هستند. آلیاژهای مس بسته به ترکیبشان در خانواده های مختلفی گروه بندی می شوند. بیش از 400 آلیاژ مس وجود دارد که هر کدام ترکیب منحصر به فردی از خواص را ارائه می دهند که برای کاربرهای متعددی مناسب می باشند. در ادامه انواع خانواده های رایج مس و آلیاژهای آن را معرفی می نماییم.
مس خالص بهترین هدایت الکتریکی و حرارتی بالاتری از همه فلزات تجاری دارد. امروزه بیش از نیمی از مس های تولید شده برای کاربردهای الکتریکی و الکترونیکی مصرف می شوند. به همین دلیل می توان انواع مس را به الکتریکی (هدایت بالا) و غیر الکتریکی (مهندسی) تقسیم کرد.
برنج یک لغت کلی برای بازه ای از آلیاژهای مس – روی با ترکیب های متفاوتی از خواص شامل استحکام، قابلیت ماشینکاری، داکتیلیتی، مقاومت سایش، سختی، رنگ، بهداشتی، خدایت الکتریکی و حرارتی و مقاومت خوردگی است.
برنز آلیاژهایی ساخته شده از مس و قلع است و اولین بار در حدود 4000 سال پیش ایجاد شد. ساخت این دستاورد به قدری مهم بود که موجب نامگذاری دوره ای تاریخی به نام عصر برنز گردید.
گانمتال یا همان برنج قرمز، آلیاژهای مس با قلع، روی و سرب می باشند. این آلیاژها حداقل برای 2000 سال است که به دلیل سادگی ریختگری و استحکام و مقاومت به خوردگی مناسب، مورد استفاده می باشند.
آلیاژهای مس – نیکل مقاومت به خودگی دریایی بالا، هدایت حرارتی بالا و استعداد پایینی برای چسبیدن میکروارگانیسم های دریایی دارند. با افزودن نیکل به مس استحکام و مقاومت خوردگی را بهبود می یابد و داکتیلیتی حفظ می شود.
نقره نیکلی یا همان ورشو از مس، نیکل و روی ساخته شده است و می تواند در دسته برنج های ویژه قرار بگیرد. این آلیاژها دارای ظاهر نقره ای جذابی به جای رنگ مسی معمول هستند.
مس – بریلیم در حالت عملیات حرارتی و کار سرد شده، سخت ترین و مستحکم ترین آلیاژ مسی است. خواص مکانیکی آنها به تعدادی از فولادهای آلیاژی استحکام بالا شبیه است اما نسبت به فولادها، مقاومت به خوردگی بهتری دارند.
البته این دسته بندی بر اساس نام های رایج این ترکیبات بود. در مقاله بعدی به سیستم واحد نامگذاری برای آلیاژهای مس پرداخته می شود.
منابع:
https://copperalliance.org.uk/about-copper/copper-alloys/
تصویر از:
