بازار جهانی نانوکپسول ها در سال 2015، 1.9 میلیارد دلار ارزش گزاری شده و طبق پیش بینی تا سال 2025 نرخ رشد مرکب سالیانه (CAGR) 7.9% ای را تجربه خواهد کرد. نانوکپسول ها سیستم های حفره داری هستند که شامل یک غشاء پلیمری که یک هسته داخلی از ماده مورد نظر در مقیاس نانو را احاطه کرده است. این ساختار امکان تحویل داروی هدفمند را فراهم می آورد.
افزایش انتشار بیماری های مزمن در جهان، نیاز به سبستم های نوآورانه و جدید تحویل دارو که توان تحویل مقدار مشخص دارو در محل مشخص و در زمان مشخص را داشته باشند، ایجاد کرده است. این موجب جلوگیری از عوارض جانبی دارو ها هم می شود. عمده ترین مصرف کنندگان نانوکپسول ها صنایع درمانی، غذایی، آرایشی و کشاورزی می باشند.
صنایع دارویی یکی از اولین و عمده ترین مصرف کنندگان نانوکپسول ها می باشند. کاربرد نانوکپسول ها در دارورسانی، ژن درمانی، نانوربات های تصویر برداری درمانی و دیگر حوزه ها می باشد. این حوزه در سال 2015 بزرگترین سهم بازار نانوکپسول ها را داشته است. سریع ترین رشد در حوزه تکنولوژی مواد غذایی و تغذیه انتظار می رود. تکنولوژی نانو در این حوزه پتانسیل بالایی در فرآوری غذا دارد. از جمله سیستم های تحویل عوامل غذایی در اسکیل نانو، نانوامولسیون و کلوئید، تجهیزات در اسکیل نانو برای شناسایی سریع آلاینده ها، نانوفیلتراسیون و مواد بسته بندی نانوکامپوزیت. از طرف دیگر برای صنایع آرایشی یک رشد مرکب سالیانه پایدار تا سال 2025 پیش بینی شده است. این رشد به دلیل نیاز به تحویل اجزاء فعال توسط نانوکپسول ها جهت محافظت از پوست است.
کاربرد نانوکپسول ها در حوزه پزشکی به بخش های عمده انکولوژی، مدیریت درد، غدد درون ریز و دیگر بخش ها تقسیم می شود. انکولوژی با توجه به دارا بودن بزرگترین بازار، پیشتاز بازار است. نانوکپسول ها جهت حمل مقادیر قابل توجه عوامل ضد سرطان و رساندن آنها به تومور هدف بسیار کارا هستند. رشد فزاینده سرطان در جهان توجه پژوهشگران را به روش های جدید درمان مانند بکارگیری نانوکپسول ها هر چه بیشتر معطوف کرده است. غدد درون ریز دومین حوزه درمانی است که رشد سریعی در استفاده از نانوکپسول ها دارد. درمان دیابت و اکرومگالی دو بخش اصلی این حوزه هستند.
پروژه های تحقیق و توسعه وسیع و پایدار در تمامی حوزه های تکنولوژی نانو هیچ شکی را در مورد پر سود بودن این بازار باقی نگذاشته اند، همچنین یک فرصت سوددهی را در صنایع مختلف ایجاد کرده اند. یکی از مزایای نانوکپسول ها همانطور که گفته شد امکان حمل دارو توسط آنهاست. مزایای دیگر آنها که کاربرد های درمانی ایجاد می کند، پیروفوریک (آتش گیری در هوا یا دمای زیر 55 درجه) بودن و اکسیداسیون سریع است.
یکی از فاکتورهای عمده رشد این بازار، سرمایه گذاری کمپانی های متعددی در تحقیق و تجاری سازی است. تا کنون محصولاتی چون Abraxane، Combidex و DaunoXomo به بازار آمده اند ولی محصولات بسیاری همچنان در دست تولیدند.
سهم کشور های مختلف از بازار
آمریکای شمالی پیشتاز بازار نانوکپسول ها می باشد. آمریکا و اروپا روی هم بیش از 60% سهم بازار را در سال 2015 به خود اختصاص داده اند. کشور های شدیداً توسعه یافته ای چون آمریکا و آلمان نقش مهمی در سرمایه گذاری و تحقیق در این حوزه دارند. علاوه بر اینکه نرخ بیماری های مزمن در آمریکا بالاست (نیمی از جمعیت بزرگسال) و این نیاز به درمان های جدید را افزایش می دهد.
پیش بینی می شود آسیا و اقیانوسیه نیز رشد سود آوری را تا سال 2025 در انتظار داشته باشند. ژاپن به عنوان یک کشور شدیداً توسعه یافته، در تلاش است تا این مواد را در کاربرد های متعددی از جمله شیمی کشاورزی، مهندسی ژنتیک و لوازم آرایشی به کار گیرد. چین و هند هم با فعالیت های تحقیقاتی و برگزاری سمپوزیوم ها و کنفرانس ها برآنند تا در آینده نزدیک سهمی از این بازار کسب نمایند.
بازیگران اصلی بازار
برخی از بازیگران اصلی این بازار کمپانی های BioDelivery Sciences، Camurus، CARLINA technologies، Cerulean Pharma Inc.، NanoNutra، NanoSphere Health Science و L’Oreal می باشند.
فعالیت های R&D و سرمایه گذاری توسط بازیگران متعددی سرعت گرفته و یک بازار چند تکه بدون رهبری مشخص را ایجاد خواهد کرد. البته کمپانی های فعلی نیز بروی سرویس دهی به مشتری ها تمرکز کرده اند و به دنبال آزمودن شانس خود برای تبدیل شدن به بازیگر اصلی نیستند. حتی بعضاً کمپانی ها با تحقیقات مشترک به دنبال ایجاد محصولات جدید هستند. برای مثال Novartis در همکاری با Camurus در حال توسعه دارویی به نام CAM 2029 برای اکرومگالی هستند.
تصویر اول: نانوکپسول PLGA. برگرفته از:
arenza, Elisa & Jordan, Olivier & San Segundo Martínez, Pablo & Jirik, Radovan & Starčuk jr, Zenon & Borchard, Gerrit & Rosell, Anna & Roig, Anna. (2015). Encapsulation of VEGF165 in magnetic PLGA nanocapsules for potential local delivery and bioactivity into human brain endothelial cells. J. Mater. Chem. B. 3. 10.1039/C4TB01895H.